Tại sao hóa trị bị rụng tóc và tóc có mọc lại không?

Lý do tại sao hóa trị bị hóa trị bị rụng tóc là do các loại thuốc hóa trị không phân biệt được đâu là tế bào lành và tế bào ung thư. Tế bào nang tóc thường phân chia rất nhanh, dễ bị nhầm lẫn với mầm mống ung thư nên sẽ bị đào thải và tiêu diệt trong quá trình điều trị. Sau 3 tháng hóa trị, tóc sẽ ngưng rụng và bắt đầu mọc lại bình thường nên bệnh nhân không cần quá lo lắng

Tại sao thực hiện hóa trị gây rụng tóc?

Lý do tại sao hóa trị bị rụng tóc là do các loại thuốc hóa trị không phân biệt được đâu là tế bào lành và tế bào ung thư. Tế bào nang tóc thường phân chia rất nhanh, dễ bị nhầm lẫn với mầm mống ung thư nên sẽ bị đào thải và tiêu diệt trong quá trình điều trị.

Cơ thể nhầm lẫn tế bào mầm tóc là tế bào ung thư

Các loại thuốc hóa trị ức chế mầm mống ung thư bằng cách tấn công các tế bào đang phát triển có khả năng phân chia nhanh chóng. Tuy nhiên, không chỉ có tế bào ung thư mà các tế bào nang lông cũng phân chia siêu tốc để hình thành và duy trì sự phát triển của tóc.

Thuốc hóa trị không có khả năng phân biệt được giữa tế bào ung thư và tế bào nang tóc, kích hoạt chế độ đào thải hàng loạt các tế bào. Đây là lý do tại sao hóa trị bị rụng tóc như cách tế bào ung thư bị tiêu diệt.

Hóa trị ảnh hưởng đến chu kỳ phát triển của tóc

Nếu thắc mắc hóa trị có bị rụng tóc không thì khả năng 99% là có. Thông thường, chu kỳ mọc tóc sẽ trải qua 3 giai đoạn chính là giai đoạn anagen (giai đoạn tăng trưởng), giai đoạn catagen (giai đoạn thoái triển) và giai đoạn telogen (giai đoạn nghỉ). Các loại thuốc hóa trị thường tác động mạnh vào giai đoạn anagen, khiến tóc rụng nhiều và đột ngột dù chưa hết vòng đời. Rụng tóc do hóa trị có tên là telogen effluvium, khi nhiều sợi tóc chuyển từ giai đoạn anagen sang telogen cùng lúc​.

Bệnh nhân hóa trị rụng tóc nhiều do cơ thể suy nhược, căng thẳng

Ngoài ra,  hóa trị bị rụng tóc nhiều một phần là do miễn dịch kém và căng thẳng trong thời gian dài. Trong thời gian điều trị ung thư, hệ miễn dịch suy yếu tạo điều kiện cho quá trình lão hóa diễn ra nhanh hơn, làm tổn thương các tế bào mầm tóc. Suy nhược cơ thể làm yếu các nang tóc, dẫn đến tóc dễ bị rụng hơn​.

Ngoài ra, tác dụng phụ của các loại thuốc hóa/xạ trị còn khiến người bệnh mất cảm giác thèm ăn, tăng nguy cơ thiếu hụt các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của nang tóc như vitamin B12, D, C, protein, sắt, kẽm.

Rụng tóc do hóa trị không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn là biến cố lớn về mặt tâm lý. Mất tóc khiến người bệnh cảm thấy lo lắng, tự ti, làm gia tăng hormone cortisol trong cơ thể, từ đó ức chế sự phát triển của nang tóc và gây rụng tóc. Nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Psycho-Oncology (2018) cho thấy, căng thẳng tâm lý làm tăng mức độ rụng tóc ở các bệnh nhân ung thư.

Hóa trị bị rụng tóc khi nào sẽ mọc lại?

Sau 3 tháng kết thúc liệu trình điều trị ung thư, tóc sẽ ngừng rụng và bắt đầu mọc lại. Mới đầu, tóc có những thay đổi nhất định về màu sắc và kết cấu như mỏng hơn, xoăn và nhạt màu hơn. Tuy nhiên, sau khoảng 6 tháng đến 1 năm, tình trạng này sẽ trở về bình thường như giai đoạn trước khi hóa trị.

Cách kích thích mọc tóc sau khi hóa trị rụng tóc

Khi đã xác định rụng tóc do hóa trị, bệnh nhân không nên sốt ruột mà cần kiên trì áp dụng một số biện pháp dưới đây:

Sử dụng thảo dược thiên nhiên: Gội đầu và ủ tóc 2-3 lần/tuần với các nguyên liệu thiên nhiên có tác dụng kích thích mọc tóc như nước ép hành tây, lá khế chua, vừng đen, đỗ đen, lá ổi.

Chăm sóc tóc và da đầu đúng cách: Massage da đầu hàng ngày giúp tăng cường lưu thông máu, cung cấp dưỡng chất cho các nang tóc và kích thích mọc tóc. Lựa chọn dầu gội và dầu xả dịu nhẹ, thích hợp cho tóc yếu và nhạy cảm. Tránh tiếp xúc với các sản phẩm hóa chất uốn, nhuộm, nhiệt độ cao từ máy sấy và tạo kiểu.

Giảm căng thẳng: Ngủ đủ giấc để cơ thể mau hồi phục, thực hành các bài tập thư giãn như thiền, yoga và tập thể dục nhẹ nhàng vào sáng sớm. Tìm kiếm sự hỗ trợ tâm lý từ gia đình, bạn bè, hoặc chuyên gia tư vấn tâm lý để mau chóng lấy lại tinh thần sau đợt hóa trị.

Ăn uống bồi bổ, đủ chất: Đảm bảo chế độ ăn uống giàu protein từ thịt nạc, trứng, sữa và các loại đậu. Bổ sung đầy đủ biotin, vitamin D, vitamin E sắt và kẽm từ rau xanh, trái cây mọng nước, hải sản, các loại hạt, nấm giúp duy trì sức khỏe của tóc và kích thích mọc tóc​.

Ngoài ra, bệnh nhân hóa trị có thể kết hợp sử dụng thực phẩm chức năng nếu cần thiết dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

Trên đây là một số thông tin giúp bệnh nhân ung thư hiểu rõ tại sao hóa trị bị rụng tóc và cách kích thích mọc tóc nhanh sau khi kết thúc trị liệu. Thay vì lo lắng, người bệnh nên ăn uống đủ chất, giữ tâm trạng thoải mái và chăm sóc tóc đúng cách để tóc mới sẽ phát triển khỏe mạnh sau 3 tháng hóa trị, lấy lại diện mạo tự tin như trước kia.